Elektrikli Araç MTV ve ÖTV Vergi Oranları

Türkiye’de elektrikli araçların yaygınlaşması, sadece çevre bilinci ya da teknoloji merakıyla değil, aynı zamanda vergi düzenlemeleriyle de yakından ilgilidir. Çünkü bir aracı satın alırken ya da yıllık kullanımında ödenen vergiler, toplam maliyetin önemli bir kısmını oluşturur. İçten yanmalı motorlu araçlarla kıyaslandığında elektrikli otomobillerin vergi avantajları dikkat çeker. Fakat bu avantajın boyutu her araç için aynı değildir.

Motor gücü, aracın vergisiz fiyatı, yaş aralığı ve hatta piyasa değeri gibi birçok kriter, ödenecek vergi miktarını doğrudan etkiler. Dolayısıyla bu konuya yüzeysel bakmak yerine, tüm detaylarıyla anlamak gerekir. Özellikle 2025 itibarıyla yapılan düzenlemeler, elektrikli araçları tercih etmeyi düşünenler için hem bir fırsat hem de dikkatle incelenmesi gereken bir unsur haline gelmiştir.

Elektrikli Araç ÖTV Oranları ve Matrah Dilimleri

Özel Tüketim Vergisi, elektrikli bir araç satın alırken karşılaşılan en yüksek ek maliyet kalemlerinden biridir. Ancak bu verginin hesaplanış şekli, içten yanmalı araçlardan farklıdır. Elektrikli otomobillerde ÖTV oranı, motor gücüne (kW cinsinden) ve aracın vergisiz satış fiyatına, yani matrahına göre belirlenir. Örneğin 160 kW’ın altında motor gücüne sahip bir aracın matrahı 1.650.000 TL’yi aşmıyorsa %25 ÖTV oranı uygulanır. Bu eşik aşıldığında oran %55’e çıkar. Eğer aracın motor gücü 160 kW’ı geçiyorsa, vergilendirme daha da yükselir ve %65 ile %75 arası oranlar devreye girer.

Bu yapı, elektrikli otomobillerde lüks segmente giren modellerin fiyatlarını ciddi oranda artırırken, şehir içi kullanım için tasarlanan kompakt araçlarda kullanıcıya önemli bir avantaj sağlar. İşin kritik tarafı, bu verginin KDV ile birleşmesidir. Yani önce ÖTV matrah üzerine eklenir, ardından bu toplamın üzerine %20 KDV hesaplanır. Böylece başlangıçta küçük görünen bir fark, nihai fiyata yansıdığında ciddi bir artış yaratabilir. Bu nedenle elektrikli araç ÖTV oranları markaların Türkiye pazarındaki stratejilerini de şekillendiren temel unsurlardan biridir.

Elektrikli Araç Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Elektrikli araç vergilerini hesaplarken ÖTV ve MTV olmak üzere iki ayrı kalemi dikkate almak gerekir. ÖTV, aracı satın alırken bir defaya mahsus ödenir. MTV ise her yıl düzenli olarak ödenen bir yükümlülüktür.

ÖTV hesaplama adımlarında önce aracın vergisiz satış fiyatı ve motor gücü belirlenir, ardından ilgili dilimdeki ÖTV oranı uygulanır. Daha sonra bu yeni tutar üzerinden KDV hesaplanır ve aracın vergiler dahil satış fiyatı ortaya çıkar. Örneğin matrahı 1.400.000 TL olan, 160 kW altı bir elektrikli araç için %25 ÖTV uygulanırsa, bu 350.000 TL’ye karşılık gelir. Toplam fiyat 1.750.000 TL’ye çıkar ve bunun üzerine %20 KDV eklendiğinde aracın nihai fiyatı belirlenir.

MTV tarafında ise elektrikli araçlar ciddi bir avantaj sunar. Çünkü elektrikli otomobillerin MTV’si, benzinli ya da dizel araçlara göre yaklaşık dörtte bir seviyesindedir. Hesaplama yapılırken aracın yaşı, motor gücü ve değeri dikkate alınır. Örneğin 70 kW altındaki, 1–3 yaş arasındaki elektrikli bir aracın MTV’si oldukça düşük seviyelerde çıkar. Bu da uzun vadede sahiplik maliyetini ciddi ölçüde azaltır. Bu yüzden elektrikli araç MTV hesaplama süreci, kullanıcıya net bir maliyet avantajı sunar

Elektrikli Araçlarda Vergi Avantajları ve Teşvikler Nelerdir?

Türkiye’de uygulanan MTV ve ÖTV düzenlemeleri, elektrikli otomobilleri klasik içten yanmalı motorlu araçlara göre çok daha cazip hale getirir. Özellikle elektrikli araç MTV oranlarının düşük seviyelerde tutulması, yıllık kullanım maliyetini ciddi biçimde azaltır. Bu avantaj, sadece bireysel kullanıcılar için değil, filo ve şirket araçları açısından da büyük önem taşır. Çünkü her yıl düzenli olarak ödenen MTV, toplam sahiplik maliyetinde belirleyici bir unsurdur. Elektrikli otomobillerde bu vergi, benzinli veya dizel araçlara kıyasla neredeyse dörtte bir seviyesinde hesaplanır. Bu durum, uzun vadeli maliyetleri düşürerek kullanıcıya ekonomik bir kazanç sağlar. Bir diğer önemli avantaj ise elektrikli araç ÖTV oranlarında görülür. Elektrikli otomobillerin ÖTV’si, motor gücü ve matrahına göre değişse de aynı segmentteki benzinli araçlara kıyasla çoğu zaman daha avantajlı bir tablo ortaya çıkar. Özellikle 160 kW altındaki kompakt elektrikli modellerde %25 gibi daha düşük ÖTV oranları uygulanırken, benzinli eşdeğerlerinde bu oran çok daha yüksek olabilir. Bu, özellikle şehir içi kullanım için tercih edilen kompakt elektrikli modelleri ekonomik açıdan cazip hale getirir.

Vergi avantajlarının yanı sıra Türkiye’de elektrikli araç kullanıcılarına sunulan çeşitli teşvikler de vardır. Bunlar arasında düşük ya da ücretsiz otopark ücretleri, belediyeler tarafından sağlanan şarj istasyonu desteği, bazı bölgelerde trafik kolaylıkları ve ithalat vergilerinde indirim gibi farklı teşvikler yer alır. Ayrıca bazı özel sigorta şirketleri elektrikli araç kullanıcılarına özel indirimli poliçeler sunmaktadır. Devletin ve yerel yönetimlerin bu tür uygulamaları, elektrikli otomobillerin yaygınlaşmasına ciddi katkı sağlar.

Elektrikli araçlarda vergi avantaj ve teşvikleri şöyle sıralanabilir:

• Düşük MTV Oranları: Elektrikli araç MTV hesaplama sürecinde çıkan sonuç, benzinli ve dizel araçlara göre çok daha düşüktür. Bu da yıllık maliyetleri minimuma indirir.
• Avantajlı ÖTV Dilimleri: Motor gücü 160 kW altındaki araçlarda uygulanan %25 ÖTV oranı, birçok kullanıcı için büyük bir ekonomik avantaj sağlar.
• KDV Öncesi ÖTV Avantajı: Elektrikli araçlarda ÖTV tutarı düşük olduğunda, bunun üzerine eklenen KDV de daha düşük kalır, bu da toplam fiyata yansır.
• Şarj İstasyonu Teşvikleri: Belediyeler ve özel şirketler, elektrikli araç kullanıcılarına ücretsiz veya indirimli şarj imkanı sunabilmektedir.
• Otopark ve Trafik Kolaylıkları: Bazı belediyelerde elektrikli araçlara ücretsiz otopark hakkı ve düşük geçiş ücretleri gibi ayrıcalıklar tanınmaktadır.
• Sigorta Avantajları: Elektrikli araçlara yönelik düşük primli kasko ve trafik sigortası seçenekleri giderek yaygınlaşmaktadır.
• Çevresel Teşvik: Karbon emisyonu yaratmayan elektrikli araçlar, sürdürülebilir ulaşım politikaları kapsamında desteklenmekte, bu da dolaylı olarak vergisel avantajların devamlılığını garanti etmektedir.
• Şirketler İçin Vergi Avantajı: Elektrikli araç yatırımları, bazı durumlarda kurumlar vergisi avantajı sağlayarak işletmelerin maliyetlerini azaltır.