Elektrikli Araç Motoru Nasıl Çalışır?

Elektrikli Otomobillerin Motorları

Yakın zamana dek tek seçenek olan akaryakıtlı otomobillerin motor sistemleri, temel düzeyde de olsa birçok sürücü tarafından biliniyor. Peki acaba yeni yeni tanışmaya başladığımız elektrikli otomobillerin motorları nasıl çalışıyor? Bu teknik konuyu basit bir şekilde anlatmaya çalışalım…

Öncelikle fosil yakıtlarla çalışan otomobillerin motor sistemi, elektrikli otomobillerin motorlarına göre oldukça karmaşıktır. Fosil yakıtlı otomobillerin motor sisteminde çok daha fazla parçaya ihtiyaç duyuluyor. Bu da sistemi biraz daha anlaşılması zor kılıyor. Ancak elektrikli otomobillerde durum böyle değil. Elektrikli otomobillerin motorları çok daha basit bir dizayna sahip. Yalnızca iki ana ve dört de yardımcı parça, elektrikli otomobillerin çalışması için yeterli oluyor.

Elektrikli Otomobil Motorları Neden Sessiz?

Elektrikli otomobillerin motorları, elektrik enerjisini doğrudan mekanik enerjiye çevirmeleri bakımından da fosil yakıtlı otomobil motorlarından ayrılıyor. Ayrıca bir üreteç görevi yaparak mekanik enerjiyi de elektrik enerjisine çevirebilmesi nedeniyle enerji verimliliği yüksek. En bilinen fark ise elbette ses! Akaryakıt kullanan otomobillerin motorlarında şiddetli titreşimler oluşur. Bunlar moment dalgalanmalarına bağlıdır. Bunun sonucunda da herkesin yakından tanıdığı bir ses ortaya çıkar. Ancak elektrikli otomobillerde motorlar anlık tork üretimi nedeniyle titreşim yaratmaz. Bu da sessiz çalışma anlamına gelir. 

Elektrikli Otomobil Motorları Nasıl Çalışıyor?

Gelin şimdi, bu sade ve sessiz düzene daha yakından bakalım:

Öncelikle herhangi bir makinenin hareket edebilmesi için bir güç kaynağına ihtiyaç olduğunu unutmayalım. Elektrikli otomobillerde de bu güç kaynağı elektrik ya da indüksiyon motoru olarak isimlendirilir. Bu motor, “asenkron motor” olarak da bilinir. İndüksiyon, kelime anlamı olarak başlatmak demektir. Konumuz itibari ile de “otomobilin çalışması için gerekli elektrik akımını başlatmak” diyebiliriz… 

Burada motorun rolü tam olarak ne diye baktığımızda da şunları söylemek gerekir: 

Elektrik akımını üretmek için bir dönme momentine yani bir torka ihtiyaç vardır. Elektrik motoru da bu torku alternatif akım yoluyla üretir.  Motor, sabit parçasına bataryadan aktarılan elektrik enerjisini hareketli parçası aracılığı ile mekanik enerjiye dönüştürür. Böylece hareket meydana gelir.

Elektrikli Otomobil Motorunun Parçaları

Motordaki parçalara tek tek göz atmak gerekirse, bunlar stator, rotor, motor mili, bağlantı klemensleri, stator sargıları ve fandır. 

• Stator; endüktör adıyla da bilinir ve motorun elektrik yüklü sabit parçasıdır. İç ve dış kısımları girintili boş bir silindir gibi olan bu parça, üst üste yerleştirilmiş yuvarlak, ince saclardan oluşur. 

• Rotor; diğer adıyla endüvi… Motordaki hareketli ana parça olan rotor, milin üstünde sarılmış, üzerinde oyuklar bulunan saclardan yapılmıştır. Dönme hareketi için statorda oluşan manyetik alandan faydalanır.

• Motor mili; stator ve rotorun içindeki çubuk görünümlü parçadır. Rotorun hareketiyle birlikte döner. Rotora ve motorun kapaklarına, yani gövdeye bağlıdır. 

• Bağlantı klemensleri; motorda elektriği ileten kabloların birbirine bağlanmasına yarar. Kablo bağlantılarını sabit tuttuğu gibi yalıtkanlık da bir diğer işlevidir.  

• Stator sargıları; yukarıda görevini özetlediğimiz statorun oyuklarına yerleştirilir. Vida veya somunlarla gövdeye bağlanan bu parça, bir mıknatıs gibidir. Statorda manyetik alan oluşturur. Yüksek gerilimi, elektrik akımına dönüştürür. 

• Fan; motorun hareket ederken çok fazla ısınmasını, böylece de arızaları engeller. Radyatöre ulaşan ısının düşmesinde de rol oynar. 

BYD'nin 8'i 1 Arada Elektrikli Motoru

BYD, tedarik zincirinde olağanüstü bir dikey entegrasyon kapasitesine sahiptir. BYD, VCU, BMS, MCU, PDU, DC-DC kontrol cihazı, yerleşik şarj cihazı, tahrik motoru ve şanzımanı içeren 8 temel bileşeni entegre eder. Dünyanın ilk seri üretilen 8'i 1 arada elektrikli güç aktarım sistemini tasarlayarak alan kullanımını büyük ölçüde optimize eder ve enerji verimliliği sağlar.